ΕΚΤΟΠΗ ΟΣΤΕΟΠΟΙΗΣΗ

Η έκτοπη οστεοποίηση αφορά τη δημιουργία ώριμου οστού στα περιαρθρικά μαλακά μόρια - συνδέσμους, τένοντες και μύες - και αναπτύσσεται επί εδάφους ποικίλων τοπικών και συστηματικών καταστάσεων όπως η κρανιοεγκεφαλική κάκωση και άλλες βλάβες ή παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, νόσος Parkinson, τραυματισμοί νωτιαίου μυελού, μακροχρόνιος μηχανικός αερισμός, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και η διάχυτη ιδιοπαθής σκελετική υπερόστωση, η παρατεταμένη ακινησία, οι πολλαπλοί τραυματισμοί, τα εγκαύματα, η αμφοτερόπλευρη ή υπερτροφική οστεοαρθρίτιδα, η νόσος Paget και η κληρονομική προδιάθεση.

Ως έκτοπη οστεοποίηση συνήθως εννοούμε την περιγεγραμμένη οστεοποιό μυοσίτιδα που εμφανίζεται μετά από νευρολογική βλάβη, ωστόσο η προϊούσα οστεοποιός μυοσίτιδα, ένα σπάνιο συγγενές μεταβολικό νόσημα, και η οστεοποιός μυοσίτιδα που συμβαίνει μετά από εξάρθρημα του αγκώνα, ολική αρθροπλαστική ισχίου ή κάταγμα κοτύλης, εντάσσονται στην ίδια παθολογική οντότητα. 

Στην οξεία φάση κατά το σχηματισμό της έκτοπης οστεοποίησης εμφανίζεται πόνος, φλεγμονή, δυσκαμψία και πιθανά μακροχρόνια αγκύλωση, η οποία παραμένει και μετά την ολοκλήρωση της δημιουργίας της. 

Η πιο συνήθης επιπλοκή είναι η αγκύλωση της γειτονικής άρθρωσης. Ωστόσο λόγω πιεστικών φαινομένων σε παρακείμενα αγγεία και νεύρα μπορεί να προκληθεί φλεβική θρόμβωση, λεμφοίδημα και νευρική βλάβη.

Η διάγνωση τίθεται με το σπινθηρογράφημα 3 φάσεων. Από τους βιοχημικούς δείκτες, σημαντικό ρόλο στη διάγνωση φαίνεται να έχει η άνοδος του οστικού κλάσματος της αλκαλικής φωσφατάσης, εκτός κι αν συνυπάρχουν και άλλες οστικές διαταραχές.

Ως μόνη αποτελεσματική θεραπεία για τη σοβαρή απώλεια της κινητικότητας και τη μειωμένη λειτουργικότητα του μέλους είναι η χειρουργική εκτομή της ώριμης έκτοπης οστεοποίησης, ενώ πρόληψη μπορεί να επιτευχθεί με ακτινοβολία, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και διφωσφονικά φάρμακα και υποβοηθούμενες ασκήσεις εύρους τροχιάς της άρθρωσης.