Οι ρήξεις των μηνίσκων είναι οι
πιο συχνές κακώσεις στο γόνατο.
Η ρήξη συμβαίνει συνήθως μετά
από κάκωση κατά την οποία το λυγισμένο γόνατο στρίβει βίαια όπου και «στριμώχνεται»
ο μηνίσκος και συμβαίνει κυρίως μετά από πτώσεις, σε εργασίες με λυγισμένα
γόνατα και αθλητές ομαδικών αθλημάτων.
Οι μηνίσκοι είναι δύο ημισεληνοειδείς
(μηνοειδείς) ινοχόνδρινοι δίσκοι που λειτουργούν σαν μαξιλάρι και συνεισφέρουν
στη σταθερότητα και την αρμονική συνάφεια της άρθρωσης του γόνατος κατά τις
κινήσεις ενώ λειτουργούν ως επιπρόσθετοι
απορροφητές κραδασμών.
Οι μηνίσκοι μπορεί να σκιστούν οριζόντια,
κάθετα, ακτινωτά, σαν ράμφος παπαγάλου, σαν τη λαβή του κάδου ή να εκριζωθούν
από τις προσφύσεις τους στα κέρατά τους.
Μερικές φορές μπορεί να
συνδυάζονται και με άλλες κακώσεις στο γόνατο όπως συνδεσμικές ρήξεις, οστικές θλάσεις
και βλάβες του αρθρικού χόνδρου.
Η ρήξη του μηνίσκου στα νεαρά
άτομα συνήθως συμβαίνει μετά από σαφή τραυματισμό, ενώ στους μεγαλύτερους σε
ηλικία ασθενείς ακόμα και σε κινήσεις της καθημερινότητας όπως μετά από μία
αδέξια έγερση από ένα κάθισμα ή το στραβοπάτημα κατά την αλλαγή βήματος σε κλίμακα λόγω της
εκφύλισής του.
Συνήθως ο ασθενής νιώθει έναν επώδυνο
ήχο ενώ μετά από 2-3 ημέρες το γόνατο πονάει περισσότερο, περιορίζεται η
κινητικότητά του, διογκώνεται, δίνει το αίσθημα της αστάθειας, ή μπορεί να
μπλοκάρει, δηλαδή να μην τεντώνει πλήρως.
Το κομμένο τμήμα μπορεί να
αποσπαστεί τελείως από το μηνίσκο και να μετατραπεί με την πάροδο του χρόνου σε
ελεύθερο σώμα εντός της άρθρωσης που μπορεί να προκαλεί ήχους ή να εμποδίζει
την ομαλή κίνηση. Κυρίως όμως το σκίσιμο μπορεί να επεκτείνεται επιδεινώνοντας
την κατάσταση του μηνίσκου ή να
τραυματίζει τον πολύτιμο αρθρικό χόνδρο. Και φυσικά όλα αυτά προκαλούν πόνο,
φλεγμονή και δυσλειτουργία.
Η διάγνωση γίνεται με την
κλινική εξέταση και επιβεβαιώνεται με τη Μαγνητική Τομογραφία.
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο,
την έκταση, την εντόπιση της ρήξης, την
κατάσταση της υπόλοιπης άρθρωσης και τη διάρκεια των συμπτωμάτων αλλά και
το προφίλ του ασθενή ανάλογα την ηλικία, την συνολική υγεία του, τις
ενασχολήσεις και τις προσδοκίες του.
Η συντηρητική αγωγή αποδίδει
συνήθως στις μικρές ρήξεις που αφορούν το εξωτερικό μηνισκικό όριο ή στους
ασθενείς με εκφυλιστικές ρήξεις, οπότε και εφαρμόζονται ψυχρά επιθέματα για
10-15 λεπτά αρκετές φορές την ημέρα, ανάρροπη θέση και ανάπαυση του σκέλους για
λίγες ημέρες, με έμφαση στην αποφυγή της φόρτισης του γόνατος όταν είναι
λυγισμένο, παράλληλα με αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη,
ενώ η φυσικοθεραπεία στοχεύει στην ελάττωση του οιδήματος, ενδυνάμωση του
τετρακεφάλου και επαναφορά της κινητικότητας του γόνατος και της φυσιολογικής
βάδισης.
Η χειρουργική θεραπεία είναι
απαραίτητη όταν η συντηρητική θεραπεία αποτυγχάνει να ελέγξει τα συμπτώματα,
όταν αυτά υποτροπιάσουν, όταν το γόνατο δεν τεντώνει πλήρως που μπορεί να
σημαίνει ρήξη λαβής κάδου ή άλλη σύνθετη ρήξη του μηνίσκου και φυσικά όταν
συνυπάρχει άλλη μείζων βλάβη στο γόνατο, όπως π.χ. ρήξη πρόσθιου χιαστού
συνδέσμου, που απαιτεί χειρουργική αντιμετώπιση.
Με την επέμβαση εκτός από τη
βελτίωση της λειτουργικότητας της άρθρωσης σταματάει η περαιτέρω βλάβη του μηνίσκου που είναι χρήσιμος στη
διατήρηση της σταθερότητας της άρθρωσης αλλά και οι βλάβες που προκαλούνται στον
αρθρικό χόνδρο του γόνατος από τη μηχανική τριβή και τις υποτροπιάζουσες
φλεγμονές.
Η αντιμετώπιση μιας ρήξης
εξαρτάται από την κατάσταση του μηνίσκου και τον τύπο της ρήξης του.
Η μερική μηνισκεκτομή είναι η
θεραπεία εκλογής στις συνηθέστερες ρήξεις που αφορούν τα ανάγγεια εσωτερικά δύο τριτημόρια
του μηνίσκου (λευκή ζώνη) και τα κέρατα του μηνίσκου ή τις σύνθετες ρήξεις που δεν επιδιορθώνονται οπότε
και αφαιρείται το τραυματισμένο τμήμα του μηνίσκου ενώ νεαροποιείται και
λειαίνεται κατάλληλα το υγιές εναπομείναν τμήμα.
Συρραφή του μηνίσκου γίνεται
στις ρήξεις που βρίσκονται στην ερυθρά ζώνη, δηλαδή το εξωτερικό τριτημόριο που
έχει αιμάτωση και δυνητικά μπορούν να επουλωθούν, φτάνει να μπορούν να συμπλησιαστούν
κατάλληλα.
Συρραφή επίσης γίνεται στις σπανιότερες
περιπτώσεις που αποκολλάται ο μηνίσκος στις επονομαζόμενες «root tears» οπότε και οι μηνίσκοι
επανακαθηλώνονται στην κνήμη με ειδικές άγκυρες.
Όταν ο μηνίσκος έχει καταστραφεί
ολοσχερώς μπορεί να απαιτηθεί η τοποθέτηση μοσχεύματος προς
αποφυγή της αρθρίτιδας από την παντελή έλλειψη του μηνίσκου.
